Na de succesvolle Open Dag van 16 september in Gendt organiseerde LifeMICA opnieuw een Open Dag, dit keer in Lemmer. Op 12 december werden de aanwezigen bijgepraat over de laatste stand van zaken van de deelprojecten. Ook kon iedereen met eigen ogen zien hoe 2 van de deelprojecten er ‘in het echt’ uitzien.
Even bijpraten voorafgaand aan het programma
Het programma startte met het onderwerp eDNA. Timo Breit van de Universiteit van Amsterdam was positief over deze techniek om met eDNA de aanwezigheid van muskus- en beverratten in het water aan te tonen. “De muskusrattenbestrijders zijn in de huidige situatie 70 procent van hun tijd kwijt met speuren”, zei hij. “Door veel meer watermonsters te nemen en zo te bepalen of er op een plek muskus- of beverratten zitten, wordt het werk efficiënter. En minder zwaar voor de bestrijder.” Andere voordelen zijn volgens Breit dat je met eDNA een objectiever beeld hebt van de aanwezigheid van muskusratten, en dat terugdringen tot de landsgrens haalbaar is.
Muskusrattenfamilies
Dolf Moerkens van de Unie van Waterschappen vertelde over DNA Mapping. In dit project is een antwoord gezocht op de vraag of in Friesland gevangen muskusratten afkomstig zijn uit andere gebieden, of dat ze daar zijn door vermeerdering van de lokale populatie. Het blijkt dat er familiaire relaties zijn tussen muskusratten in verschillende regio’s. De meeste in Friesland gevangen muskusratten zijn afkomstig uit omliggende gebieden met relatief grotere populaties.
Snellere software
Over de slimme levendvangende kooi vertelde Pascal van der Linden van waterschap Rivierenland. Er zijn er nu 25 uitgezet op de testlocaties. Daar zijn 3 beverratten en 9 muskusratten mee gevangen. Volgens Van der Linden is de grootste uitdaging bij dit project het verrijken van de Artificial Intelligence: “De software moet muskus- en beverratten leren herkennen. Voor dat doel staat er nu zelfs een kooi in een dierentuin!” De kooien zijn intussen ook verbeterd: de batterij gaat langer mee, de magneet is beter, de behuizing van de kooi is versterkt, de GPS is sterker en de software is sneller geworden. Dat laatste was vooral nodig omdat de muskusrat soms de kooi alweer uit liep voordat die dichtklapte.
Lege foto’s
Tot slot vertelde Emma Cartuyvels van het Vlaamse Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek over de slimme camaravallen. Die worden vooral gebruikt in gebieden waar (bijna) geen muskusratten meer zitten. Zo kun je snel zien of er weer nieuwe dieren binnenkomen. Probleem was dat er veel ‘lege foto’s’ worden gemaakt, en dat van alle foto’s waar wél iets op staat de helft een eend is. Daarom wordt gebruik gemaakt van het beeldherkenningsplatform Agouti. Daarmee kun je beelden sneller beoordelen en hoeft er geen mens meer aan te pas te komen voor de eerste schifting.
Mirjam Boonstra demonstreert de ‘varende drone’.
Demonstraties
Na de middag liet Mirjam Boonstra van de Universiteit van Amsterdam zien hoe met een ‘varende drone’ monsters voor het eDNA-onderzoek worden verzameld. Muskusrattenbestrijder Kees Schep demonstreerde de levendvangende kooi. Bijzondere observatie: ook als je een foto van een muskusrat in de kooi houdt, klapt hij dicht…
Afloop project
Het Life MICA-project loopt in september 2023 af. Volgens projectleider Hans Giskes staat ons een spannend jaar te wachten. “We leveren komend jaar het eindverslag af, waarin we verantwoording afleggen over wat we hebben gedaan en wat de resultaten zijn. En natuurlijk gaan we bepalen hoe we verder gaan after Life.”
Kees Schep demonstreert de slimme vangkooi
